Waarom ik de naam "Willem" kreeg.

Jan Leendert Willem Breukel werd aan het begin van de oorlog op Rozenburg geboren. Zijn ouders hadden een bijzondere reden om hem de doopnaam "Willem" te geven. Daar was niet iedereen in de familie blij mee.

Mijn naam is Jan Leendert Willem Breukel, de oudste zoon van Leendert Breukel en Jannetje van Oudheusden. Ik ben geboren in een van de oudere en nog bestaande buurtschappen van Rozenburg: de Zanddijk. Op 15 mei 1940 diende ik mij aan. De oorlog was net uitgebroken. Onze huisarts was naar het front geroepen. Mijn moeder kreeg een plaatsvervanger om haar te helpen bij de bevalling. Een afgekeurde legerarts, zo bleek. Of de man er vertrouwen in had, betwijfelden mijn ouders. Hij zat maar borreltjes naar binnen te werken. Intussen mompelend tegen mijn moeder: "Rustig maar vrouwtje, het komt best goed". Mijn moeder kreeg de zenuwen van hem. Gelukkig kwam de zuster regelmatig een kijkje nemen. In haar had mijn moeder meer vertrouwen.

Aan het front

Mijn moeder Jannetje was het derde kind van Willem en Geertje van Oudheusden-Pols. Mijn vader is de zoon van Jan Leendert en Hester Breukel–Hokke. Ik ben vernoemd naar opa Leendert én naar oom Willem, een jongere broer van mijn moeder. Oom Willem vocht in die dagen op de Grebbeberg. Hij werd daardoor zo in beslaggenomen dat hij niet de tijd had genomen om naar huis te bellen en te laten weten dat alles goed was met hem. Onzeker over het lot van hun broer/zwager besloten mijn ouders mij naar hem te vernoemen. Mocht Willem niet meer thuiskomen, dan stond zijn naam alvast in mijn doopakte. Achteraf is deze voorzorg niet nodig geweest. Oom Willem keerde gezond en wel terug van het front, vol met praatjes.

Niet echt naar opa vernoemd

Mijn derde naam "Willem" had wel de woede gewekt van de familie Breukel. Oudste zonen horen naar de grootvader van vaderskant vernoemd te worden. Mijn tantes vonden dat ik niet echt naar opa heette. Volgens hen had mijn moeder het gedaan. Zij had kans gezien haar vader Willem te vernoemen.

Lijdend voorwerp

De naamgevingskwestie heeft vele jaren de relatie tussen mijn ouders en de familie Breukel vertroebeld. En ik was het lijdend voorwerp. Als kind voel je dat. Nooit heb ik een cadeautje van de Breukels gekregen. Althans, ik kan het mij niet herinneren.

Familie Kees Vis

We woonden tot mijn derde jaar op de Zanddijk, naast de familie Kees Vis. Moeder was gelijktijdig zwanger met buurvrouw Vis. De voornaam van mevrouw Vis wil mij even niet te binnen schieten. Misschien kan iemand helpen? In ieder geval werden in korte tijd twee Jantjes geboren op de Zanddijk. Eén van deze twee Jantjes, mijn broer, woont tegenwoordig in Vierpolders. Waar andere Jantje, de buurjongen, is gebleven hoop ik nog een keer te achterhalen.

De Zanddijk, de plek waar Jan L.W. Breukel in 1940 werd geboren. Een deel van de huizen staat er nog altijd.

De Zanddijk, de plek op Rozenburg waar ik heb leren lopen.

Tijdens de drie jaar dat ik daar woonde samen met mijn ouders heb ik dat kunstje wel aardig onder de knie gekregen.
Ik kon dat lopen (volgens de verhalen) wel zo goed dat ik regelmatig gezocht moest worden.

Altijd maar weer bezig met het ontdekken waar liggen de grenzen.
Dit tot wanhoop van mijn nichtje Gerda (Gerda was de oudste dochter van Ome Janus), zij heeft heel wat metertjes moeten maken om al mijn ontsnappingspogingen te verijdelen.
Janus, was de tweede in de rij van kinderen die mijn grootouders Willem en Geertje rijk waren. 

Janus was getrouwd met Jaantje Benschop, Jaantje Benschop kwam van ”de woning”, wat de zelfde wooneenheid was als waar Jan de (weesvader) van Vliet woonde, met vrouw en al zijn kinderen, tegenwoordig staat op deze plek de bibliotheek.

Ome Janus en Tante Jaan woonde op de Zanddijk bij het brede slop, samen met hun twee kinderen Gerda en Drikus.
Gerda genoemd naar moeder van Oudheusden en Drikus naar vader Benschop.

In de jaren dat ik daar op de Zanddijk rondscharrelde, zal Gerda al een jaar of zes zeven zijn geweest, in iedergeval was ze al zo oud dat ze als mijn ouders voor het een of ander allebei op pad moesten dat Gerda dan (tijdelijk) de honneurs waarnam en er voor zorgde dat ik hem niet smeerde of andere soorten kattenkwaad uit haalde.

Rietsnijden 

Janus werkte in die tijd samen met zijn vader en beide broers Jan en Teun in het riet.
Rietsnijden wat er volop groeide rond het eiland Rozenburg.
Riet snijden deden de jongens van Willem van Oudheusden, mijn opa, van huis uit,
dat zat er in gebakken.

Nu zouden we misschien zeggen dat het een soort hobby van die mannen was.
Opa geboren op 9 maart 1883 in Puttershoek en een halfjaar na zijn geboorte in september verhuisd naar de Krabbe, waar zij in de omstreeks 1879 gebouwde nieuwe huizen kwamen te wonen.
Samen met zijn ouders Jan v Oudheusden en moeder Eva Gravendeel.

Grote familie

In tegenstelling tot mijn grootvader Willem, zijn de broers en zuster van hem allemaal op Rozenburg geboren.

Het eerste kind van Jan en Eva v Oudheusden-Gravendeel wat op de Krabbe werd geboren was Teunis.14-09-1884.
Het tweede Krabbe kind was een meisje, Maartje geb. 31-03-1886, het volgende kind liet even op zich wachten.
Op 06-05-1892 werd Jan geboren, Jan die op Rozenburg vanwege zijn wat norse uiterlijk op Rozenburg grote bekendheid verwierf.
Onder de plaatselijke bevolking werd Jan beroemd, onder de naam Jan (Vrolijk).
Echter, de koek was nog niet op en weer werd er weer een meisje geboren op 18-09-98, Wilhelmina-Cornelia, maar nog geen halfjaar later is dit kind op 27-01-1899 overleden.

Voor wat betreft het werken, zullen deze mannen veelal bij plaatselijke boeren in de zomer en in het najaar in het riet werkzaam zijn geweest.
Vandaar dat ik denk dat de kinderen van mijn grootvader, met het zelfde virus besmet waren en ook in het riet verzeild zijn geraakt.
Dit zijn de acht kinderen van mijn grootouders Willem en Geertje v Oudheusden, bij die acht kinderen daar is het bij gebleven.
Simpel gesteld zou je kunnen zeggen dat wij wel heel veel ooms en een tante hadden. 

Jan de oudste zoon, Jan Adrianus geb. 20-05-1909
Janus Adrianus Johannes, geb. op 01-02-1911 het derde kind.
Jannetje werd geb. 08-09-1912.
Daarna kwam nog Teun, Teunis werd geb. op 26-06-1915.
Daarna volgde Han, Johannes geb. op 17-09-1916.
Het volgende kind werd weer een jongen Wim, Willem is geboren op 31-03-1918.
Het daar op volgend kind Arie werd geb. op 13-09-1922.
Nu zijn we op het punt beland dat de rek er bijna wel uit is, maar toch er kwam nog een meisje, Eva werd geb. op 03-03-1924. 

Het gegeven van een dergelijke grote familie wierp met het Nieuwjaar wensen
op 1 januari zijn vruchten af, als kinderen waren wij wel gelukkig met al die familie.

Jan Leendert Willem Breukel     ( 15 mei 1940 - 29 september 2011 ) 

Gerda van Oudheusden (foto Jan Moree)